Na położonych na Atlantyku brytyjskich wyspach Hebrydach istnieje przesąd, że przyłożenie ziela krwawnika do oka pozwala na zobaczenie przyszłości lub odległych miejsc. Z kolei suszonych łodyg krwawnika w Chinach używa się do wróżenia. W Polsce krwawnik tradycyjnie jest noszony do kościoła na Święto Matki Boskiej Zielnej. Ziołowy bukiet na Wniebowzięcie NMP. Utworzono: 12-08-2022. 15 sierpnia – dzień pełen różnych treści i historycznych, i teologicznych jest świętem wprowadzającym do kościołów pachnące zielne bukiety. Święcimy zatem w świątyniach rumianek i miętę, malwy i nagietki, chabry i lawendę, nawłoć i macierzankę. 15 sierpnia to wg polskiej tradycji dzień Matki Boskiej Zielnej. Jak głosi jedna z legend: Trzy dni po śmierci Najświętszej Marii Panny Apostołowie nie znaleźli w Jej grobie ciała, tylko same kwiaty i zioła, — i na tę pamiątkę święci się w tym dniu kwitnące zioła, kłosy zbóż, owoce, warzywa. Homilia na 15 sierpnia. Uroczystość Wniebowzięcia NMP nazywana jest także świętem Matki Boskiej Zielnej. W całym kraju jest obchodzone bardzo uroczyście, jednak największe obchody mają miejsce w Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie odbywają się inscenizacje Zaśnięcia Maryi oraz jej Wniebowzięcia, a także na Jasnej Górze, dokąd Choć wśród święconek na Matki Boskiej Zielnej dominują bukiety, to zdarza się, że z bujnej roślinności robi się wiązanki, a nawet święci wszystko w koszach. Bukiety funkcjonują też pod różnymi nazwami regionalnymi, takimi jak np. ogrąbka, kępka, równianka, prozanka czy po prostu ziele. W środę 15 sierpnia, w święto Matki Boskiej Zielnej, po raz dziewiąty odbędzie się na krakowskim Małym Rynku konkurs Cudowna Moc Bukietów. Przyjmowanie bukietów 11 sierpnia 2018, 7:20 Opowieść o zielu - bukiecie wykonywanym na Święto Wniebowzięcia NMP, zwane w tradycji ludowej Świętem Matki Boskiej Zielnej. O tym, jakie kwiaty i owoce oraz Święto Matki Boskiej Zielnej w skansenie w Maurzycach obchodzone było bardzo uroczyście, jedną z atrakcji było plecenie wianków i robienie bukietów. Na uroczystej mszy świętej, w przepięknym drewnianym kościółku przeniesionym z Wysokienic ( na terenie skansenu) ksiądz później święcił przepiękne bukiety i kolorowe wianki. Zobacz najciekawsze publikacje na temat: Matki Boskiej Zielnej. Cudowna moc kwietnych bukietów. Matka Boska Zielna chroni przed złem (WIDEO) Bukiety i Wianki Kwiatowe z okazji Wniebowzięcia NMP. Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny, w Polsce zwane również Świętem Matki Boskiej Zielnej, jest największym świętem maryjnym. Jego obchody przypadają na 15 sierpnia każdego roku i są związane z dogmatem o Wniebowzięciu NMP ogłoszonym przez papieża Piusa XII w 1950r. SrmFnPO. Ludowe święto Matki Boskiej Zielnej (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny), dawniej także Zaśnięcia, Odpocznienia, Wzięcia, Przejścia i Śmierci Matki Boskiej, to żywotny ślad kultu bogini zbóż, ziemi i urodzaju. Najczęściej była to domena bogiń zaświatowych, również opiekunek dusz, bliskich pierwotnemu obrazowi Matki Ziemi. W wierzeniach staropolskich boginią taką jest Marzanna, Bogini odwiecznego łańcucha życia i śmierci. To Marzannie składano w ofierze wieńce oraz ziarna zbóż i nazywano ją Zbożową Matką. Jan Długosz nazywa ją Dziewanną i łączy z boginią Dianą. Starożytni Rzymianie 13 sierpnia obchodzili trzydniowe święto bogini Diany. Na trzeci dzień, 15 sierpnia, obchodzono Wniebowzięcie Diany, jako królowej niebios. Diana, bogini-dziewica, która oprócz tego, że była patronką polowań i dzikich zwierząt, była również patronką pól i lasów. Później zaczęto łączyć Dianę z Artemidą. W Efezie rozwinął się najsilniejszy kult bogini. Jej ogromna świątynia uważana była za jeden z cudów świata. Figurę Artemidy z czarną twarzą i rzędami owalnych piersi (wielką boginię, panią, dziewicę i królową, „tę, która słucha modłów i na nie odpowiada”) noszono z miasta do miasta w spektakularnej procesji. Trudno nie dostrzec podobieństwa między posągami Marii Dziewicy a statuetkami bogiń pogańskich. Setki figur i obrazów Czarnej Madonny w kościołach katolickich, same przez się przywodzą na myśl posąg Artemidy. Nawet tytuły nadawane Marii przypominają pogańskie boginie-matki. Do Isztar zwracano się słowami: „Święta Dziewico”, „Pani moja” oraz „miłosierna matko, która wysłuchujesz modlitwy”. Izyda i Asztarte nosiły miano „Królowej Niebios”. Kybele nazywano „Matką Wszystkich Błogosławionych”. Każde z tych określeń stosuje się również i dzisiaj, w stosunku do Marii, matki Jezusa. Nie przez przypadek zatem pierwsza świątynia dedykowana Matce Bożej powstała właśnie w Efezie. Pomiędzy ostateczną rozbiórką świątyni Artemidy a ustanowieniem świątyni Marii minęło zaledwie trzydzieści lat. Wkrótce zaczęto mówić, że Maria udała się z Janem do Efezu, gdzie pozostała do końca życia i zmarła… Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny jest najstarszym świętem maryjnym w roku liturgicznym, obchodzone w Kościele katolickim, koptyjskim, Kościołach prawosławnych oraz przez część anglikanów. W tradycji wschodniej jest nazywane Zaśnięciem Najświętszej Bogurodzicy. W prawosławiu jest jednym z dwunastu wielkich świąt, zamyka rok liturgiczny. Obchodzone było najprawdopodobniej już w V wieku. W obrębie chrześcijaństwa wokół Wniebowzięcia toczyły się liczne spory. Zdecydowana większość protestantów przeciwstawia się dogmatowi o wniebowzięciu, podając jako główny argument brak jakiejkolwiek wzmianki na ten temat w Piśmie Świętym. Ale święto to było potrzebne, by ludzie wierzyli, że ich matka i królowa niczym sam Pan Bóg patrzy na nich prosto z nieba. W 1950 roku papież Pius XII ostatecznie ustanowił Wniebowzięcie NMP dogmatem, stwierdzając, że „Niepokalana Bogarodzica zawsze Dziewica Maryja, po zakończeniu biegu życia ziemskiego, została z ciałem i duszą wzięta do niebieskiej chwały”. W nauce prawosławnej Zaśnięcie Bogurodzicy wypływa z faktu, że jest Matką Jezusa-Życia, który po jej śmierci zabiera ją do nieba. Przyjęcie Matki Bożej do nieba jest rozumiane jako symbol obietnicy danej przez Jezusa wszystkim chrześcijanom, że bramy raju pozostają dla nich otwarte. W prawosławiu i Kościołach orientalnych obchody Zaśnięcia NMP poprzedza dwutygodniowy post. Święto jest nazywane Paschą Bogurodzicy, gdyż Kościół wyraża przez to wiarę w jej cielesne zmartwychwstanie. W Małopolsce ciągle żywy jest zwyczaj pielgrzymowania do Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie odbywa się wielkie widowisko religijne. Jest to obrzęd pogrzebu Matki Boskiej. Towarzyszy mu biała procesja (ludzie w strojach ludowych, panny w białych szatach i wiankach), śpiewa się pieśni, niesiona jest leżąca figura Matki Boskiej, inscenizująca zaśnięcie Maryi, na końcu figura jest podnoszona jako symbol Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Podobne obchody mają miejsce na częstochowskiej Jasnej Górze i Górze Św. Anny. Każda roślina i kwiat w sierpniu woła: Zanieś mnie, zanieś do kościoła! Legenda głosi, że trzy dni po śmierci Najświętszej Marii Panny apostołowie nie znaleźli w jej grobie ciała, tylko same kwiaty i zioła, i na tę pamiątkę święci się w tym dniu kwitnące zioła, kłosy zbóż, owoce, warzywa. W święto Wniebowzięcia każda gospodyni lub córka jej niesie do kościoła do święcenia wiązkę ziół, jakie poprzedniego dnia nazbierały. Między tem zielem jest mak, szałwia, macierzanka, wrotycz, koper, kminek, boże drzewko, marzanka, rozmaryn, mięta i wiele innych, a dla ozdoby zatknięty jest jeszcze słonecznik, jabłka, a wszystko obwiązane wstążką – pisał Seweryn Udziela w „Krakowiakach”. Kiedy dziewczęta niosły z kościoła poświęcone wiązki ziela, chłopcy usiłowali im zabrać jabłka. Jabłko to w tradycyjnej kulturze ludowej to symbol płodności. Dziewczęta więc obwiązywały jabłko cierniami, broniąc go przed chłopcami. Bukiety z ziół, zbóż, kwiatów i owoców dzięki poświęceniu zyskiwały moc wręcz magiczną… Chroniły dom przed piorunami, urokami i wszelkim złem, zbiory – przed szkodnikami czy gradem, a ziarnom siewnym i zwierzętom gospodarczym dawały siłę i zapewniały sprzyjający los… Już kilka dni przed świętem Matki Boskiej Zielnej w gospodarstwach rozpoczynano świąteczne przygotowywania. Ustawiano snopy zbóż z najdorodniejszych kłosów, w których nie mogło zabraknąć również ziół, owoców oraz warzyw. Dzieci plotły małe wiązanki z ziół i kwiatów. Zaraz po przyjściu z kościoła z zielem trzy razy obchodzono chałupę dookoła. Potem na chwilę lub nawet na trzy dni wsadzano go w zagony kapusty, dzięki czemu miała ładnie rosnąć, robaki się jej nie chwytały, unikała zniszczeń od gradu i wszelkich złych skutków zjawisk atmosferycznych. Potem zanoszono bukiet do domu i przechowywano starannie za obrazem lub na strychu, ponieważ to najlepsze miejsce do suszenia ziół. Kiedy szła burza, to wystawiano gromnicę święconą 2 lutego, ale też sypano nakruszonych ziół do ognia pod blachę, żeby wychodzący kominem dym chronił przed piorunem. Krowie po ocieleniu dawano wywar z rozkruszonych ziół ususzonego bukietu. Sypano okruszki na żarzące węgielki i okadzano krowę dookoła. Tak samo chore wymię. Kiedy wypędzano krowy pierwszy raz w roku na pastwisko, również je okadzano. Podobnie drób, a zwłaszcza pisklaki wypuszczane z domu na trawkę. Dodawano zioła do ziarna siewnego, żeby plony były lepsze, zboże lepiej rosło i było chronione przed gradem czy szkodnikami. Zioła poświęcone w dzień Matki Boskiej Zielnej chroniły też przed urokami, złym spojrzeniem. Pomagały umierającemu w łatwym skonaniu, więc wkładano je cierpiącemu pod poduszkę. Gdy zmarł, wsadzano odrobinę do trumny, pod głowę, aby spoczywał w pokoju. Poświęconego ziela nie wolno było wyrzucać – było ono przedmiotem świętym, z którym trzeba się szczególnie obchodzić. Stary lub zniszczony bukiet należało spalić – tak jak stare, czy zniszczone święte obrazy. Aleksander Kotsis – W Święto Matki Boskiej Zielnej 1869. Święcenie ziół motywowano tym, że zawsze ludzie tak robili… Traktowano je jako podziękowanie Bogu za zbiory, za to, co wyrosło na polu i łące, żeby na przyszły rok się darzyło. Te przekonania wyrażają wiarę ludu we współzależność przyrody i życia człowieka, w ich nierozerwalność, symbiozę. Święci się rośliny, bo wtedy każda o to prosi, obiecując w zamian swoją wdzięczność i pomoc. Tego dnia Matka Boska Zielna z Dzieciątkiem chodziła po polach i święciła je. Był to zawsze dzień uroczysty i radosny, w wielu regionach Polski powszechne było łączenie Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z dożynkami, koronujące zakończenie ciężkich prac polowych oraz pełnię lata. Na Wniebowzięcie – zakończone żęcie! Do Stacji Wniebowstąpienia miej w stodole połowę mienia. Współcześnie również święci się bukiety, a ich skład nie uległ większym zmianom (z czasem dołączył do niego ziemniak nabity na patyk). Od pewnego czasu nie trzeba nawet osobiście zbierać już ziół, lecz można kupić przed kościołem gotowe bukiety. Nie musi to jednak świadczyć o zaniku samodzielnego pozyskiwania roślin, gdyż w polskich wsiach zawsze bardziej ceniono zioła zebrane przez innych, przywożone z obcych stron – bo choć trzeba było za nie płacić, miały one większą moc, niż te zebrane na swoich polach, miedzach, łąkach. Wniebowzięcie NMP jest obecnie świętem państwowym w wielu krajach Europy (Andora, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Francja, Grecja, Hiszpania, Litwa, Luksemburg, Macedonia, Malta, Monako, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Szwajcaria, Włochy), Afryki (Burundi, Gabon, Gwinea, Kamerun, Republika Kongo, Republika Środkowoafrykańska, Madagaskar, Mauritius, Rwanda, Senegal, Seszele, Wybrzeże Kości Słoniowej), Azji (Cypr, Liban, Timor Wschodni), Ameryki Środkowej i Południowej (Haiti, Chile, Kolumbia, Paragwaj) oraz Oceanii (Tahiti, Togo i Vanuatu). Sierpniowe święto ma też wymiar współczesny, ekologiczny i botaniczny. Na Małym Rynku w Krakowie na przykład organizowany jest konkurs (Cudowna Moc Bukietów) na najpiękniejszy bukiet zielny. Zdarza się, że wspólnie w konkursie startują babcia, córka i wnuczka – każda z własnym bukietem… Jest pełnia obfitego lata. Zboże zżęte. Napracowała się znów Wielka Matka. Biegnijmy Siostry i Bracia, czas podziękować Bogini, której tu u nas na imię Maryja… Przeczytaj również artykuł: Rita – orędowniczka w sprawach trudnych i beznadziejnych Dorota Bielska Grafika: 15 sierpnia - dzień pełen różnych treści i historycznych i teologicznych jest świętem wprowadzającym do kościoła pachnące zielne bukiety. Święcimy zatem w świątyni rumianek i miętę, malwy i nagietki, chabry i lawendę. A z nimi owies i żyto, jabłko i leszczynę… i to wszystko, co dana okolica pragnie umieścić w barwnym bukiecie dziękując za płodność ziemi i urodzaj. I dziękując za plony ziemi i ziarno zebrane z pól chwalimy Boga od którego „pochodzi bogactwo wody i słońca na ziemi, aby wszystko, co zieleni się i rozkwita, owocowało, gdy przyjdzie czas zbiorów”. Błogosławmy Boga, który swoją wszechmocą stworzył ziemię, a swoją opatrznością ją ubogacił. Dał ją ludziom do uprawy i czerpania z niej owoców koniecznych do podtrzymania życia. Składając Bogu dzięki za Jego hojność, uczymy się także, zgodnie ze słowami Ewangelii, szukać najpierw królestwa Boga i Jego sprawiedliwości. Wtedy bowiem wszystko, czego potrzebujemy do życia, będzie nam dodane. Bardzo lubię to święto pełne zapachów i aromatów, lubię błogosławić dary Matki Ziemi i modlić się z wszystkimi, którzy ozdabiają nasz świat zielnymi bukietami. I śpiewam kompozycje Zbigniewa Książka i Bartłomieja Gliniaka: Co to się dzieje? Ano świat pięknieje! - Co to się dzieje? Co się dzieje Matko Boska Zielna? - Co to się dzieje? Ano świat pięknieje! Przy bramie tłoczą się kościelnej Zboża i wystrojone kwiaty Bo święto Matki Boskiej Zielnej Czyli słoneczne święto lata…….. o. Stanisław Jaromi Liturgiczne błogosławieństwo ziół i kwiatów Od IX wieku w uroczystość Wniebowzięcia poświęca się kłosy zbóż, owoce i kwiaty. Są one symbolem duchowej dojrzałości Maryi i pełni łask, którymi ubogacił Ją Bóg. W Polsce Wniebowzięcie zwane jest w języku ludowym Świętem Matki Boskiej Zielnej. W dniu tym bowiem "zapalają się kościoły wiązankami z najpiękniejszych kwiatów polnych, różnobarwnych ziół, kłosów zbóż, gałązek drzew z owocami, które kapłan poświęca. (…) Z tych kłosów błogosławionych przed ołtarzem. wykruszają potem ziarna do pierwszego siewu na zagonie swych ojców" (Z. Gloger XIX/XX w.). Drodzy bracia i siostry! Z wdzięcznością przynieśliśmy do domu Bożego pierwociny kwiatów, roślin zielonych i ziół leczniczych, aby Bóg za przyczyną Wniebowziętej ustrzegł je od wszelkiej szkody i aby służyły człowiekowi i zwierzętom. Panie, Boże nasz, Ty wszystkim stworzeniom dajesz pokarm we właściwym czasie, Ty nakazujesz rosnąć trawie, ziołom i zbożu, aby stawały się lekarstwem i pożywieniem dla ludzi i zwierząt. Od Ciebie pochodzi bogactwo wody i słońca na ziemi, aby wszystko, co zieleni się i rozkwita, owocowało, gdy przyjdzie czas zbiorów. Prosimy Cię, pobłogosław przyniesione do Ciebie pierwociny zieleni tego roku, młode pędy zbóż, trawy, zioła i kwiaty. Zachowaj je od zniszczenia, aby wzrastały, radowały oczy, przynosiły jak najobfitszy plon i mog W sierpniu każdy kwiat woła – zanieś mnie do kościoła! 15 sierpnia w kościele przypada uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W tradycji ludowej obchodzono tego dnia święto Matki Boskiej Zielnej. Połowa sierpnia to czas zakończenia żniw, zamknięcia letniego cyklu gospodarczego. W dniu Matki Boskiej Zielnej święcono w kościołach bukiety ziół i zbóż. Poświęcone zioła miały szczególne właściwości – ochraniały przed burzą i gradem, czarami, używano ich także do leczenia ludzi i bydła. Święcono przede wszystkim takie zioła, jak: dziurawiec, rozchodnik, krwawnik, rumianek, lubczyk, bylica boże drzewko, dziewanna i in. Do zielnych wiązanek dodawano także kłosy zbóż, makówki, czerwone jabłka. Kwiaty i zioła zbierano w lesie i po polach (najlepiej cudzych, wierzono bowiem, że dobrze wpływają na mleczność krów), unikano natomiast zbierania ich na miedzach, ponieważ tam przebywały czarownice. Bukiety przygotowywane na Zielną były niekiedy bardzo dużych rozmiarów. Uważano, że należy poświęcić odpowiednio dużo ziół, żeby wystarczyło ich na cały rok. W kościele w czasie święcenie gospodynie starały się podnieść swoje wiązanki jak najwyżej. Po powrocie z kościoła trzykrotnie obchodzono dom z poświęconym zielem. Ziele pozostałe z poprzedniego roku należało spalić na polu z ziemniakami lub kapustą (w celu sprowadzenia urodzaju). Poświęcone ziele miało różnorodne zastosowanie. Używano ich przy leczeniu chorób, dodawano do paszy dla bydła. Miały ochraniać dom i obejście przed złymi mocami, burzą. Poświęcony mak miał zapobiegać suszy. Położnicy kładziono trochę ziela do łóżka, aby zabezpieczyć dziecko przed mamuną (demonem podmieniającym dzieci). Spalonym zielem okadzano bydło podczas pierwszego wypasu, a ziarno dodawano do zboża przeznaczonego do siewu. Zwyczaj święcenia bukietów ziół na Matki Boskiej Zielnej jest ciągle żywy. Wiązanki te są już jednak znacznie mniejsze, zanika także wiara w ich lecznicze i magiczne właściwości. Bibliografia: Krzysztof Ruszel Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem, Rzeszów 2004. Zdjęcie główne: Święcenie bukietów w święto Matki Boskiej Zielnej w okolicach Piotrkowa Trybunalskiego – początek XX wieku (ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie) Artykuł w całości pochodzi ze strony i jest prezentowany przez Izbę Regionalną w Zielonkach w celach edukacyjnych.